Wanda Zembrzuska, 19 yüzyil ortalarinda Osmanliya siginan soylu bir Leh sülalesinin
ücüncü kusak mensubu olarak 1889da Sofyada dünyaya geliyor. Balkan Savaslari ve
Birinci Dünya Savasini sicagi sicagina cephelerden takip eden tek kadin savas muhabiri
olmasiyla ünlenen Bulgar gazeteci, 1915in kavurucu temmuz sicaginda, Sofyada cikan
Utro Gazetesi adina, imzalanmasi gündemde olan Osmanli-Bulgar Hudut Tashihi
Anlasmasi görüsmelerini aktarmak üzere trenle Istanbula geliyor. Burada kaldigi yaklasik
bir ay boyunca Canakkale Cephesine gitmenin yollarini aradigi sirada, yani basindaki
catismalarin yakici nefesini ensesinde hisseden payitahtin genel atmosferini, Müslüman
ve Hiristiyan sakinlerinin ne düsünüp hissettigi aktariyor. Sihhi teskilatlanma ve
hastanelerin durumuyla ilgili nesnel gözlem ve tespitlerde bulunuyor. Daha sonra yabanci
üc gazeteci meslektasiyla birlikte torpidoyla Tekirdag üzerinden Gelibolu Yarimadasina
ayak basan kadin savas muhabiri, on gün boyunca bomba ve havan mermileri yagmuru
altinda Canakkale Cephesini bütün yönleriyle, kadina özgü bir duyarlik ve yaklasimla canlandirmayi basariyor. Bu arada daha Sofyadan bildigi Anafartalar Grubu Komutani Miralay Mustafa Kemal Beyi de karargahinda ziyaret ediyor. Bulgar kadin gazetecinin Istanbul ve Canakkale Cephesinden gazetesine gönderdigi ve essiz bir kaynak niteligi tasiyan röportajlarini yüz yil sonra Türkceye kazandiran Prof. Dr. Hüseyin Mevsim, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Cografya Fakültesi Bulgar Dili ve Edebiyati Anabilim Dalinda ögretim üyesi.