Günümüz Türkiyesinde degeri anlasilmayan dahilerden biri de Evliya Celebidir. Sultanahmet Camiinin temelinin atildigi yilda umur görmüs bir ailenin cocugu olarak dogan, IV. Murat gibi bir padisahin en yakininda nedim olarak görev yapan Evliya, bir dervis sadeligiyle, fakat Osmanli devlet adami suuru ve gururuyla ömrünün sonuna kadar gezip, gördüklerini on muazzam cilt halinde insanliga mal etmis ulu bir kisidir.
Evliya Celebi Seyahatnamesi, kuzeyde Moskova yakinlarindan güneyde Ekvator cizgisine, doguda Iran iclerinden batida Viyanaya, hatta belki Amsterdama kadar olan milyonlarca kilometrelik bir alanin tarihini, cografyasini, dilini, insanini, mimarisini, maddi ve manevi kültürünü gözlerimiz önüne seren milyonlarca resim karelerinden meydana gelmis bir albüm gibidir.
Bu büyük insan cok tehlikeli maceralar yasayarak, hatta bu ugurda pek cok kez yaralanarak, serveti yaninda, göz sagligini ve kendi ifadesine göre erkekligini dahi kaybederek elli üc yil icinde 3.760 adet sehir, kasaba ve köy görmüs, diger bir deyisle 350.000 kim. yani Dünya ile Ay arasi kadar yol kat etmistir.
